İkili Yıldız Sisteminde Bir Gezegen!
Bilinen ötegezegenlerin büyük bir kısmı tek yıldızın çevresinde dolanır. Ä°ki yıldız çevresinde dolanan ÅŸimdiye kadar sadece birkaç gezegen keÅŸfedilmiÅŸtir. Bu çoklu sistemlerin büyük bir kısmı NASA’nın Kepler uzay gözlemevi yardımıyla bulunmuÅŸtur.
OGLE adlı projeyle gökyüzünde mercekleme etkisi yardımıyla uzak cisimler ortaya çıkarılır. Kütle-mercekleme etkisi ilk kez Einstein tarafından dile getirilmiÅŸtir. Buna göre uzak bir cisimden yayılan ışınlar büyük kütleli cismin yakınından geçerken, uzay-zamanın eÄŸriliÄŸi nedeniyle yolundan sapar. Bu da uzaktaki cisme dürbünle bakıyormuÅŸçasına daha yakın görünmesine neden olur. Olaya mikro-mercekleme etkisi adı verilir.
OGLE gözlemlerinde OGLE-2007-BLG-349 adlı gezegen ise iki yıldızdan gelen bir dizi ışığın bükülmesiyle keÅŸfedildi. Veriler hem Hubble hem de OGLE ile saÄŸlandı. Böylece çoklu veri sistemiyle gezegenin varlığı onaylandı.
Çalışma ekibinden Andrzej Udalski: “OGLE ile 17 binin üzerinde mikro-mercekleme olayı gözledik. Ancak bu olaya bir gezegen sisteminde ilk kez tanık oluyoruz” diyor.
Bu öncü keÅŸif bazı ilginç olasılıkları da ortaya koydu. Kepler daha küçük yörüngelerde dolanan gezegenleri tespit etme yeteneÄŸine sahipken, mikro-mercekleme yöntemiyle çok daha uzak mesafelerde dolananlar keÅŸfedilebilmektedir.
Almanya Astronomisches Recheninstitut’den Yiannis Tsapras: “Bu keÅŸif ikili mercekleme olayına iÅŸaret ettiÄŸinden gözlem stratejilerimizi gözden geçirmemiz gerektiÄŸini göstermektedir. Dolayısıyla önemli bir keÅŸifle karşı karşıyayız” diyor.
Mikro-mercekleme olayı ile Hubble gibi teleskoplarla keÅŸfi zor gezegenlerin görülmesinin mümkün olduÄŸu ortaya çıkmıştır.